Trước hàng loạt tai nạn thương tâm do sét đánh những ngày gần đây, Tiến sĩ Vật lý "Khải Ô zôn" đã trao đổi với PV Tintuc.vn về cách phòng chống sét mùa giông bão.

5 ngày 13 người thương vong vì sét đánh

Như Tintuc.vn đã đưa tin, khoảng 16g ngày 24/5, hộ gia đình ông Trần Văn Tuân (trú tại tổ 10, phường Tân Bình) thuê một số người dân trong địa bàn cũng như các xã lân cận thu hoạch lúa.

Trong quá trình thu hoạch, gia đình ông Tuân có dùng máy tời để tời lúa từ dưới ruộng lên đường sau đó vận chuyển về nhà.

Trong lúc mọi người đang tời lúa bỗng dưng trời nổi giông, gió mạnh, mây đen kéo đến báo hiệu chuẩn bị mưa. Sợ trời mưa, lúa sẽ ướt hết nên mọi người cố tời hết số lúa còn dưới ruộng lên bờ.

Liên tiếp những cái chết thương tâm do sét đánh.

Đúng lúc này, một tiếng sét lớn đánh trúng khu vực người dân đang làm việc. Hậu quả khiến ông Tân và 3 người phụ nữ tử vong và 3 người khác bị thương nặng được đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.

Cùng ngày, trên địa bàn xã Định Hưng (huyện Yên Định, Thanh Hóa) cũng xảy ra vụ sét đánh làm 2 người chết. Nạn nhân là bà Nguyễn Thị Bé (47 tuổi) và con gái bà Bé là Trương Thị Nhâm (14 tuổi), ngụ tại xã Định Hưng.

Khi mẹ con bà Bé đang làm đồng thì bất ngờ gặp mưa giông kèm theo sấm sét. Trên đường từ cánh đồng về làng, hai mẹ con bà Bé đã không may bị sét đánh trúng, khiến cả 2 mẹ con cùng con trâu bị chết tại chỗ.

Trước đó, vào ngày 18/5, tại Thừa Thiên Huế và Bình Định cũng liên tiếp xảy ra tình trạng sét đánh khiến 2 người chết và 2 người bị thương.

Cách phòng tránh sét khi giông bão

Trước hàng loạt những tai nạn thương tâm do sét đánh những ngày gần đây, Tiến sĩ vật lý Nguyễn Văn Khải – Nguyên giám đốc viện vật lý Hà Nội đã trao đổi với phóng viên Tintuc.vn về kinh nghiệm phòng tránh sét trong mùa giông bão.

Theo ông Khải, trước hết, khi nghe dự báo thời tiết có mưa hay giông bão, chúng ta cần lên kế hoạch để đề phòng sét. Tại khu vực làm việc, cần để ý trước các nơi có thể trú mưa và tránh sét an toàn. Tuyệt đối không tìm đến những nơi có dụng cụ dẫn điện như nhà tôn, khu vực có sắt thép, ẩm ướt... vì chính những dụng cụ dẫn điện này có thể tiếp điện từ dòng sét và gây chết người.

Tiến sĩ Nguyễn văn Khải chia sẻ về cách phòng tránh sét.

Thứ hai: Khi nhìn thấy trên trời có mây dầy đặc nghĩa là lượng điện từ nhiều, khi đó không được cầm những thanh kim loại như cuốc, xẻng, búa, liềm .. tại khu vực làm việc. Bởi đây là những vật hút luồng điện từ từ tia sét. Trên thực tế hiện nay, số người chết do sét đánh chủ yếu là trên các cánh đồng do trời mưa, người dân bắt đầu đem theo cuốc xẻng… các dụng cụ bằng kim loại để chạy về nhà. Đã có những trường hợp tử vong do đội mũ cối hay đeo thắt lưng khi trời có sấm sét, do đây là những vật có chứa kim loại.

Thứ ba: Khi trời sắp xảy ra dông, thì nên về nhà. Chỗ an toàn để tránh sét là toà nhà, hay công sở có lắp đặt hệ thống chống sét. Khi ở trong nhà thì nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết.

Các thiết bị điện cũng cần được ngắt khi có dông. Với các đường dây điện thoại hay dây điện, vì nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền. Bởi vậy nên tránh xa các dây điện, vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1m. Vô tuyến nối với dây anten để ngoài trời cũng rất cần rút ra khi có dông.

Một số nhà mắc ăng ten thì phải cố gắng làm sao có một ăng ten khác cao hơn để làm cột thu lôi.

Trong trường hợp ở cánh đồng hay đi đường, thì phải nhanh tìm chỗ trú ẩn an toàn, bạn không đứng trên đồi cao hay những khoảng đất trống, rộng rãi như cánh đồng, sân chơi…không núp mưa dưới đường mương, kênh…chạy đến nơi gần nhất để giữ mình được khô ráo, nếu không kịp đến nơi an toàn thì bạn nên núp ở nơi thấp nhất ngồi xuống thu mình, chụm chân lại và rón lên.nếu ở trong ô tô, phải đóng kín các cửa. Nếu ở trong rừng thì tìm những nơi cây thấp hơn và thưa để tránh.

Đối với những nhà ở gần khu vực có chất thải khoáng sản, kim loại như than… thì phải đóng kín các cửa, nếu mở cửa thì sét sẽ đánh trúng người. Trường hợp này đã từng xảy ra ở Thái Nguyên cách đây vài năm.

Nếu có cảm giác tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt ti-vi) thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào, lập tức cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.

Hàng năm trên thế giới có khoảng 250.000 người bị sét đánh và hàng chục nghìn người trong số đó thiệt mạng. Những người sống sót cũng bị tổn thương sức khỏe nghiêm trọng. Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm có khoảng 2 triệu lần sét đánh xuống đất. Mùa dông sét ở Việt Nam kéo dài từ tháng 4 đến tháng 10, trong đó cao điểm là tháng 7. Điều đáng nói là hầu hết các gia đình ở nông thôn đều không trang bị hệ thống chống sét.

Hà Linh