Là một xã thuần nông, quanh năm chỉ quen ruộng đồng nhưng người dân Tùng Ảnh luôn tự hào bởi nơi đây sản sinh ra hơn 1000 giáo sư, tiến sĩ.

Ở xã Tùng Ảnh (Đức Thọ, Hà Tĩnh), người dân không đặt nặng việc học hành để thoát nghèo mà học vì danh dự bản thân. Từ thời Cần Vương đến nay, xã đã sản sinh hơn 1.000 giáo sư, tiến sĩ, trong đó nhiều người đóng góp lớn cho xã hội.

Người dân Tùng Ảnh chủ yếu làm nghề dệt vải, trồng dâu nuôi tằm và buôn bán ở các chợ huyện. Kinh tế nơi này từ trước tới nay đa phần ổn định. Theo người dân, có được cuộc sống như ngày nay là nhờ luôn chú trọng phát triển kinh tế địa phương và đẩy mạnh văn hóa giáo dục.

Cổng làng khoa bảng Đông Thái xã Tùng Ảnh - Đức Thọ - Hà Tĩnh

Tùng Ảnh là quê hương của lãnh tụ phong trào Cần Vương Phan Đình Phùng, cố Tổng Bí thư Trần Phú và rất nhiều những anh hùng, chí sĩ, nhà cách mạng, khoa học, nghệ sỹ nổi tiếng khác.

Người nơi khác đến đây đều phải ngạc nhiên vì đi khắp các ngôi làng trong xã, hiếm hoi lắm mới gặp được một vài thanh niên. Đem chuyện lạ này đi hỏi người trong xã, thì được câu trả lời không lạ tý nào. “Thanh niên ở đây học hành đỗ đạt rồi thoát ly làm ăn ở thành phố cả. Tùng Ảnh là xã thuần nông nhưng làm ruộng không cần đến thanh niên. Mà có cần bói cũng không ra” người dân ở đây cho biết.

Trong lịch sử, Tùng Ảnh nổi lên với những dòng họ hiếu học nổi tiếng. GS Phan Đức Dương lý giải về truyền thống học hành của ngôi làng này: “Truyền thống hiếu học từ buổi khai nguyên đã tác động nhiều đến các thế hệ người Tùng Ảnh sau này, cho dù họ sinh ra ở những vùng miền khác”. Địa danh này có lẽ là xã duy nhất của cả nước được tổ chức một cuộc hội thảo về truyền thống hiếu học với sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu.

Tùng Ảnh có 18 làng. Làng nào cũng có người đậu khoa bảng, làng nào cũng có giáo sư, tiến sỹ. Tính đến nay, Tùng Ảnh có trên 1.000 người là giáo sư, tiến sĩ, cử nhân, trong đó tập trung nhiều nhất vẫn là làng Đông Thái. Nhiều gia đình, các thành viên đều là giáo sư, phó giáo sư, tiến sỹ đang giữ các vị trí quan trọng trên mọi miền Tổ quốc, cũng như đang công tác, học tập và làm việc ở nước ngoài. Điển hình như gia đình GS Phan Văn Tài, GS Mai Trọng Lê, GS Phan Anh, GS Phan Mỹ….

Ngoài việc sản sinh hơn 1.000 giáo sư, tiến sĩ, xã Tùng Ảnh còn có rất nhiều cán bộ lão thành, nhà giáo. Bên cạnh Đình nguyên tiến sĩ Phan Đình Phùng, Tổng bí thư Trần Phú, xã còn tự hào với nguyên Bộ trưởng Quốc phòng Phan Anh, giáo sư Phan Mỹ, giáo sư Mai Trọng Lê…